Czy przedsiębiorca ma prawo do rękojmi?

Rękojmia w regulaminie sklepu

Faktycznie rozdział XX pkt 2 regulaminu wskazuje, że:

„2. W przypadku, gdy Klientem nie jest Konsument:

2.1. odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne towaru jest wyłączona (art. 558 i in. Kodeksu Cywilnego);

2.2. odpowiedzialność Sprzedawcy obejmuje wyłącznie szkodę rzeczywistą;

2.3. odpowiedzialność Sprzedawcy ograniczona jest do wartości zamówienia;

2.4. Sprzedawca nie odpowiada za działania i zaniechania osób trzecich, w tym dostawców poczty, usług internetowych itp.

2.5. Klient niebędący Konsumentem obowiązany jest do zbadania Towaru w terminie 5 dni kalendarzowych od dnia jego otrzymania, celem zweryfikowania zgodności Towaru z umową sprzedaży (tj. kompletności zamówienia oraz jakości dostarczonego Produktu) i zgłoszenia Sprzedawcy, w powyższym terminie, wszelkich zastrzeżeń. Klient niebędący Konsumentem, który nie zgłosił zastrzeżeń we wskazanym terminie, traci uprawnienie do powoływania się na nie w przyszłości”.

Sprzedający miał prawo do takiego wyłączenia, ponieważ z art. 558 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) wynika, że:

„1. Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych.

§ 2. Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym”.

Dziwne jest jednak to, że pierwszą reklamację przyjął. Niezależnie od tego odpowiada on jednak na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego, zgodnie z art. 471 K.c., tyle że mocą regulaminu odpowiedzialność sprzedawcy ograniczona jest maksymalnie do wartości zamówienia.

Konieczność naprawienia szkody

Art. 471 K.c. wskazuje, że „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”. A zatem na mocy tego przepisu ma Pan prawo do odszkodowania za sprzedaż wadliwego laptopa. Tutaj Pana jako wierzyciela nie obciąża obowiązek udowodnienia winy dłużnika w niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu zobowiązania, ponieważ art. 471 wprowadza domniemanie winy i to sprzedawcę obciąża ciężar udowodnienia, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Tak orzekają od lat sądy, np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt II PK 344/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 2017 r., sygn. akt V CSK 468/16.

Odszkodowanie jest jednak ograniczone maksymalnie do wysokości wartości laptopa. Natomiast musi Pan wykazać szkodę (jej wartość) oraz jej związek (adekwatny) przyczynowy z nienależytym wykonaniem przez sprzedającego zobowiązania. Tutaj zapewne sprzedający będzie wskazywał, że był Pan zobowiązany mocą regulaminu do zbadania towaru w terminie 5 dni kalendarzowych od dnia jego otrzymania celem zweryfikowania zgodności towaru z umową sprzedaży (tj. kompletności zamówienia oraz jakości dostarczonego produktu) i zgłoszenia sprzedawcy, w powyższym terminie, wszelkich zastrzeżeń pod rygorem utraty uprawnienia do powoływania się na nie w przyszłości. Taki obowiązek powiela sam art. 563 K.c.

Sprawdzenie produktu po zakupie

Natomiast winien Pan się bronić, wskazując, że sprzedawca oferował towar nowy, tj. bez wad, a SN w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r., sygn. akt II CSK 762/17 wskazał, iż: „udzielenie zapewnienia powoduje, że kupujący, działając w zaufaniu do sprzedawcy, nie ma obowiązku badania rzeczy w zakresie wadliwości, której dotyczy zapewnienie, nawet jeśli miał taką możliwość. Celem art. 564 K.c. jest ochrona kupującego, a nie sankcjonowanie zachowań sprzedawcy. Informacja udzielona przez sprzedawcę jest kwalifikowana jako zapewnienie także wtedy, gdy została udzielona w dobrej wierze, a sprzedawca, któremu nie można przypisać żadnej naganności, działając w zaufaniu do dostawcy towaru, nie miał wiedzy, że rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewniał kupującego. Zapewnienie o nieistnieniu wad należy traktować bardzo szeroko i może ono przybrać różnoraką postać i dowolną formę. O tym, czy oświadczenie sprzedawcy jest zapewnieniem w rozumieniu art. 564 K.c., decydują konkretne okoliczności sprawy. Może ono wynikać z treści umowy, z oświadczeń sprzedawcy składanych przed zawarciem umowy lub po jej zawarciu, o ile tylko zostało złożone przed wydaniem rzeczy i jej zbadaniem. Zapewnienie sprzedającego, że wady nie istnieją, może polegać na wyraźnym ogólnym stwierdzeniu, że rzecz jest bez wad albo na oświadczeniu wobec kupującego, że rzecz ma określone właściwości istotne dla kupującego. Mogą to być znaki jakości, atesty, certyfikaty, gwarancje, ale także nieformalne oświadczenia sprzedawcy i wszystkie informacje od niego pochodzące, które mają wpływ na decyzję potencjalnie kupującego i w oparciu, o które mógł on przyjąć, że rzecz ma określone cechy czy właściwości. Zapewnienie może dotyczyć właściwości rzeczy (ilości, masy czy innych cech przedmiotu sprzedaży), przydatności do określonego celu, kompletności, o ile tylko zachwalanie rzeczy przez sprzedawcę ma wartość informacyjną”.

Podobnie orzekł SA w wyroku z dnia 23 maja 2017 r., sygn. akt I ACa 1488/16: „zapewnienie sprzedawcy, z którym ustawodawca łączy skutek określony w art. 564 K.c., może przybierać różną postać – świadectwa jakości, atestu, certyfikatu, znaku jakości czy innych informacji pochodzących od sprzedawcy co do ilości, masy i innych cech przedmiotu sprzedaży. Ponadto za równoznaczne z zapewnieniem kupującego, że wady nie istnieją, poczytywać należy różnorodne sformalizowane sposoby potwierdzenia dobrej jakości rzeczy, w tym kartę (książkę) gwarancyjną”.

Wezwanie sprzedającego do zapłaty odszkodowania

Podsumowując, zalecam wezwać sprzedającego do zapłaty odszkodowania w wysokości równej wartości zamówienia, wykazując szkodę (wadliwy sprzęt, brak możliwości korzystania z niego i uznanie wady poprzednim zgłoszeniem), związek między wadą a szkodą i wskazując, że jeśli odszkodowanie nie zostanie wypłacone np. w terminie 14 dni (podać nr konta) albo w tym terminie sprzedający nie dokona naprawy lub nie wymieni laptopa na nowy wolny od wad, to wystąpi Pan do sądu na mocy art. 471 K.c., powiększając roszczenie o odsetki. Nadto powołałabym się na ww. wyroki dotyczące zapewnienia, że sprzęt jest nowy, co wyklucza wymaganie od Pana, by od razu po zakupie udawał się Pan do specjalisty od laptopów, aby zbadał, czy nie ma wad, ponieważ byłoby to absurdalne, gdyż nie taka jest intencja tego przepisu i nie taka jest idea kupowania nowego sprzętu.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼