Komis nie zapłacił akcyzy za sprowadzone auto - co zrobić?

Podatnik akcyzy

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, w tym podmiot nabywający lub posiadający wyroby akcyzowe znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony. Natomiast zgodnie z art. 100 ust. 1 i 2 ustawy o podatku akcyzowym „w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:

1) import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;

2) nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;

3) pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:

a) wyprodukowanego na terytorium kraju,

b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2,

a w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest również sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju, następująca po sprzedaży, o której mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli wcześniej akcyza nie została zapłacona w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony”.

Zakup i użytkowanie samochodu osobowego na terytorium kraju, jeżeli wcześniej nie została od niego zapłacona akcyza, może rodzić obowiązek rozliczenia akcyzy po stronie użytkownika z jednym wyjątkiem, o którym poniżej.

Zobowiązanie nabywcy do zapłaty akcyzy

Jeśli sprzedawca/handlarz zobowiązany do zapłaty akcyzy nie uiścił jej, to organy mogą zwrócić się do kolejnego nabywcy samochodu o zapłatę akcyzy. Istnieje więc ryzyko, że jeśli sprzedawca auta nie zapłacił akcyzy, to Pan może być zobowiązany do jej uiszczenia. Jeśli zatem sądzi Pan, że handlarz nie uiści należnej akcyzy, to należy się zastanowić czy nie uiścić akcyzy, poinformować o tym sprzedawcę i dochodzić od niego zwrotu kwoty akcyzy na drodze polubownej bądź, jeśli ta okaże się nieskuteczna, na drodze postepowania sądowego (jeśli zdecyduje się Pan na taki krok, zapraszam do kontaktu w celu pomocy przy sporządzeniu odpowiednich pism). Rozliczenie z zapłaconej przez Pana akcyzy może się odbyć poprzez wystawienie faktury korygującej.

Faktura korygująca

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług „w przypadku, gdy po wystawieniu faktury:

1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,

2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,

3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5)podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą”.

Na podstawie tej faktury sprzedawca powinien zwrócić Panu różnice, którą uiści Pan jako zapłata za akcyzę. Najpierw jednak warto ustalić to ze sprzedawcą i dopiero, jak zgodzi się na to, by Pan zapłacił akcyzę, a on wystawi fakturę korygującą – warto to ustalenie mieć na piśmie – proszę opłacić akcyzę.

Dokumenty do rejestracji samochodu

Brak potwierdzenie opłacenia akcyzy niestety spowoduje dla Pana kolejny problem, tj. brak możliwości zarejestrowania auta. Do urzędu w celu zarejestrowania auta musi Pan zebrać ze sobą odpowiednią dokumentację, w tym zaświadczenie o zapłacie akcyzy.

Art. 72 i 74 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2018 roku, poz. 1990 z późniejszymi zmianami); § 2, § 3 i § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2355 z późniejszymi zmianami) określają, jakie są wymagane dokumenty do rejestracji samochodu. Wśród nich ustawa wymienia dokument potwierdzający zapłatę akcyzy.

Jak już wspomniałem, istnieje wyjątek zwalniający kolejnego nabywca od zapłaty akcyzy za handlarza.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej 26 stycznia 2021 r. interpretacji indywidualnej stwierdził, że „w przypadku, gdy handlarz zadeklarował już akcyzę w należytej wysokości, to on jest jedynym podatnikiem tego podatku i nie mają zastosowania przepisy, które taką opłatą obciążyłby kolejnych nabywców i sprzedawców podlegającego akcyzie pojazdu”. Dyrektor stwierdził, że §podatnikiem w stosunku do samochodu jest sprzedawca pojazdu, który dokonał jego wewnątrzwspólnotowego nabycia i który zadeklarował kwotę akcyzy w deklaracji złożonej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego – i to na tym właśnie podmiocie spoczywa obowiązek podatkowy oraz zobowiązanie podatkowe z tego tytułu. Dzięki temu nie powstanie u nabywcy obowiązek podatkowy”.

Interpretacja niestety nie rozwiązuje problemu zarejestrowania auta. Jeśli z dokumentów wynika, że sprzedawca/handlarz składał taką deklarację, może Pan wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty akcyzy.

Czasowa rejestracja samochodu

Biorąc pod uwagę artykuł 74 ustawy Prawo u ruchu drogowym, może Pan złożyć wniosek o przedłużenie czasowej rejestracji na kolejne 14 dni. W tym czasie może uda się Panu rozwiązać problem z nieopłacona akcyza wykorzystują powyższe informacje.

Artykuł 74 Prawa o ruchu drogowym stanowi w § 1, że „czasowej rejestracji pojazdu dokonuje, w przypadkach określonych w ust. 2, organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce stałego zamieszkania (siedzibę) lub czasowego zamieszkania właściciela pojazdu, wydając decyzję o czasowej rejestracji pojazdu, pozwolenie czasowe i zalegalizowane tablice (tablicę) rejestracyjne”. W § 1a, że „w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b, czasowej rejestracji może dokonać również organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce zakupu pojazdu lub jego odbioru na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. § 2 tej ustawy informuje, że „czasowej rejestracji dokonuje się z urzędu – po złożeniu wniosku o rejestrację pojazdu, na wniosek właściciela pojazdu – w celu umożliwienia wywozu pojazdu za granicę, przejazdu pojazdu z miejsca jego zakupu lub odbioru na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przejazdu pojazdu związanego z koniecznością dokonania jego badania technicznego lub naprawy”. W kolejnej części tego artykułu (2a) zawarto informację, że „czasowej rejestracji, o której mowa w ust. 2 pkt 1, można dokonać pomimo braku dołączonych do wniosku o rejestrację dokumentów, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 6 i 6a”. Dokumenty te powinny zostać złożone przed wydaniem dowodu rejestracyjnego a w 2b, że czasowej rejestracji pojazdu dokonuje się warunkowo, jeżeli właściciel pojazdu złoży oświadczenie, że w okresie od tej rejestracji do wydania dowodu rejestracyjnego nie nastąpi zmiana w zakresie własności pojazdu. Przepisów ust. 2a i 2b nie stosuje się w przypadku wniosku o rejestrację pojazdu złożonego przez salon sprzedaży pojazdów samochodowych, przyczep lub motorowerów lub uprawnionego przedstawiciela tego salonu, o którym mowa w art. 73 c ust. 1 pkt 1., § 3 stanowi, że „czasowej rejestracji dokonuje się na okres nieprzekraczający 30 dni. Termin ten może być jednorazowo przedłużony o 14 dni w celu wyjaśnienia spraw związanych z rejestracją pojazdu”.

Podsumowując, oroszę sprawdzić, czy sprzedawca składał deklarację opłaty akcyzy, jeśli tak, proszę na podstawie takiej deklaracji zwrócić się do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia zwalniającego z zapłaty akcyzy. Jeśli takiej deklaracji nie ma, proszę skontaktować się ze sprzedawca i ustalić, czy on zapłaci podatek bądź czy ma to zrobić Pan, a on wystawi fakturę korygującą (to ustalenie warto dla celów dowodowych mieć na piśmie). W przypadku, gdy sprzedawca odmówi współpracy pozostaje Panu droga sądowa, a by poruszać się pojazdem, musi Pan opłacić akcyzę z własnych środków. Może tez Pan złożyć wniosek o przedłużenie rejestracji czasowej na okres 14 dni, dzięki temu zyska Pan czas na załatwienie dodatkowych formalności.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼