• Data: 2024-06-11 • Autor: Michał Berliński
Płacę alimenty na syna, który skończył już 18 lat. Niestety nie z mojej winy nie mam z nim kontaktu. Wysłałem pismo z prośbą o udowodnienie, że nadal się uczy (bo słyszałem, że porzucił szkołę), jednak pozostało bez odpowiedzi. Czy mogę zatem przestać płacić alimenty? Co mam robić wobec braku kontaktu z synem?
Kwestie płacenia alimentów dotyczy wielu osób, a w przypadku osiągnięcia przez dziecko pełnoletności lub ukończenia nauki stają się jeszcze bardziej problematyczne. Kwestie dotyczące obowiązku alimentacyjnego regulowane są przez przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Art. 128 ustanawia jako ogólną zasadę obowiązek dostarczania środków utrzymania (w miarę potrzeby także środków wychowania), obciążający krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. W przepisach brak jest wskazania dotyczącego wieku dziecka, wraz z którym ten obowiązek ustaje. Co więcej obowiązek alimentacyjny nie wygasa z chwilą osiągnięcia przez dziecko pełnoletności czy też ukończenia nauki np., ukończenia studiów i zdobycie tytułu magistra. To, kiedy obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka (również pełnoletniego) wygasa, zależy przede wszystkim od tego, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie i od tego, czy znajduje się ono w stanie niedostatku. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego (tym i wieloma innymi) z dnia 31 stycznia 1986 r. (sygn. akt. III CZP 78/85) wyjaśnia m.in.: „obowiązek alimentacyjny rodziców kończy się z momentem, w którym dziecko – z reguły po uzyskaniu wykształcenia i przygotowania do określonego zawodu – jest w stanie utrzymać się samodzielnie”.
Zgodnie zaś z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„§ 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.
§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się”.
Mając na uwadze powyższe, oczywiście istnieje możliwość uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego, ale po spełnieniu określonych warunków. Wyrok zasądzający alimenty w każdej sprawie jest wydawany bezterminowo. Brak jest wskazania daty jego zakończenia, brak jest wskazania okoliczności, wraz z którą następuje ustanie tego obowiązku.
Zgodnie zaś z art. 1441 Kodeksu zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka. Jednakże tak jak pisałem, alimenty są zasądzone na czas nieokreślony. Dopiero prawomocne postanowienie w przedmiocie uchylenia obowiązku może stanowić dla Pana podstawę do zaprzestania ich płatności. Samo złożenie wniosku do sądu – nie pozbawia tego Pana obowiązku – niestety. Żona w każdej chwili, gdyby zaprzestano płatności, może sprawę skierować na drogę postępowania egzekucyjnego do komornika, gdyż orzeczenie sądowego zasądzające alimenty z urzędu jest zaopatrzone w klauzulę wykonalności, a ta upoważnia komornika do prowadzenia postępowania. Ten zaś nie będzie badał, czy taki obowiązek dalej istnieje – nie jest do tego uprawniony – ma bowiem ważne postanowienie sądu. Wobec tego, nie płacąc alimentów mimo obowiązku, narazi się Pan na dodatkowe koszty postępowania egzekucyjnego, średnio około 10 procent wysokości alimentów, co po upływie kilku miesięcy może być całkiem pokaźna kwotą.
Wobec tego w sprawie należy złożyć do sądu pozew o wygaśniecie obowiązku alimentacyjnego. Jest to dla Pana konieczne i nie ma innej drogi. Oczywiście w sytuacji, gdyby syn jednak się uczył, to niestety może Pan przegrać taką sprawę i straci Pan pewne koszty (opłata od pozwu oraz np., koszt pełnomocnika syna, gdy takiego ustanowi).
W sytuacji braku kontaktu z pełnoletnim dzieckiem oraz wątpliwości co do jego kontynuowania nauki, rodzic ma prawo złożyć wniosek do sądu o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego. Ważne jest, aby podejść do sprawy prawnie, gdyż samo zaprzestanie płacenia alimentów może prowadzić do dodatkowych kosztów egzekucyjnych. Sąd rozstrzygnie, czy obowiązek alimentacyjny nadal obowiązuje na podstawie przedstawionych dowodów.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism sądowych, aby skutecznie rozwiązać kwestie związane z alimentami i brakiem kontaktu z pełnoletnim dzieckiem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachowe wsparcie w Twojej sprawie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1986 r. sygn. akt. III CZP 78/85
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Michał Berliński
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie. Studia ukończył w 2015 roku obroną pracy magisterskiej w Katedrze Prawa Pracy o temacie „Zakaz konkurencji w trakcie i po ustaniu stosunku pracy”. Podczas studiów praktykował w kancelariach adwokackich i radcowskich oraz w prokuraturze, udzielał również porad prawnych w Uniwersyteckiej Poradni Prawnej głównie z zakresu prawa cywilnego oraz rodzinnego. Ukończył aplikację komorniczą w Izbie Komorniczej przy Sądzie Apelacyjnym w Lublinie. W 2018 roku uzyskał pozytywny wynik z egzaminu komorniczego i został powołany na stanowisko asesora komorniczego przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Nieprzerwanie od 2015 roku pracuje jako asystent komornika, aplikant, asesor komorniczy i kierownik kancelarii. Aktualnie prowadzi własną kancelarię komorniczą, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Radomiu. Specjalizuje się głównie w prawie cywilnym, rodzinnym, postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym. Interesuje się również prawem pracy, nieruchomości i ich obrotem, a także prawem nowych technologii i rynkiem e-commerce.
Zapytaj prawnika
