• Autor: Radca prawny Marek Gola
Pół roku temu wysłałem wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości. Po pierwszej rozprawie sąd wezwał mnie do uzupełnienia dokumentacji, którą w terminie uzupełniłem. Trzy miesiące temu sąd zawiesił postępowanie bez podania wyraźnej przyczyny. Tydzień później wysłałem do sądu zażalenie wnioskodawcy na postanowienie sądu rejonowego o zawieszeniu postępowania. Wczoraj (czyli po ok. 2 miesiącach od złożenia zażalenia) dowiedziałem się, że zażalenie nie zostało jeszcze rozpatrzone i dopiero mają zamiar je wysłać do sądu okręgowego. Czy w tej sytuacji należy złożyć skargę na opieszałość sąd i ile oni będą to rozpatrywać? Jaki jest czas na rozpatrzenie zażalenia?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) oraz przepisy ustawy dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Owszem, możliwe jest złożenie w sądzie skargi na przewlekłość postępowania, ale w mojej ocenie, zanim zdecyduje się Pan na ten krok, zasadne będzie dokładne zapoznanie się z aktami sprawy. Obecnie większość sądów posiada czytelnie, w których możliwe jest zapoznanie się z treścią akt sprawy. Koniecznym jest jednak uprzednie zamówienie akt do przeglądania. Wydanie akt sprawy następuje po okazaniu dowodu w sprawie. Akta sprawy dobrze byłoby przejrzeć, żeby ustalić, czy sędzia wydał zarządzenie o przesłaniu akt do sądu II instancji, czy też nie. Data takiego zarządzenia miałaby istotny wpływ na dalsze Pana uprawnienia.
Składając skargę na przewlekłość, może Pan dochodzić odszkodowania. Jednakże zauważyć należy, iż „przyznanie odpowiedniej sumy pieniężnej” stanowi względem skarżącego rekompensatę tego, co w orzecznictwie określane jest jako „szkoda niepieniężna”, „szkoda niemajątkowa”, „krzywda moralna”. Zasądzenie od sądu odpowiedniej sumy pieniężnej w związku ze stwierdzoną przewlekłością postępowania uzależnione jest bowiem od uznania przez sąd rozpoznający skargę, że zadośćuczynienie w tej formie stanowi in concreto spełnienie powinności podyktowanych ideą humanitaryzmu postępowania i będzie stanowić słuszną rekompensatę za krzywdzące swą nadmiernością negatywne doznania moralne i przeżycia psychiczne skarżącego, wiarygodnie i przekonywająco wykazane przez niego w skardze. Z kolei Pan zmuszony byłby do wykazania w skardze okoliczności uzasadniających wyrządzenie w wyniku prowadzonego postępowania sądowego krzywdy.
Skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie. Skargę składa się do sądu, przed którym toczy się postępowanie. Strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).
Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena terminowości pracy sądu może być dokonana jedynie po uprzedniej analizie akt sprawy.
Z przewlekłością postępowania możemy mieć do czynienia wówczas, gdy sąd będzie zwlekał (bez powodu) z przesłaniem akt sprawy, lecz tego bez analizy akt nie jest Pan w stanie stwierdzić. Konieczne jest zatem przeanalizowanie akt pod kątem dat i podejmowanych przez sąd czynności. Sąd nie jest przy tym związany żadnym terminem, w sensie określonego czasu, do rozpatrzenia zażalenia. Należy jednak zauważyć, że złożenie takiej skargi spowoduje, że sędzia prowadzący sprawę będzie musiał napisać wyjaśnienia w sprawie, a to z kolei spowoduje, że akta nie zostaną przesłane do sądu II instancji.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Radca prawny Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika
