• Data: 2024-09-04 • Autor: Katarzyna Bereda
Córka w czerwcu wychodzi za mąż, jest jedyną właścicielką mieszkania, które kupiła na raty. Czy po ślubie zięć nabywa prawo do dysponowania tym mieszkaniem, czy w przypadku rozwodu należy mu się połowa mieszkania? Od chwili zakupu mieszkania ja z żoną je zamieszkuję, płacę raty oraz wszystkie inne opłaty związane z utrzymaniem mieszkania.
Jeżeli córka nabyła nieruchomość przed ślubem, wchodzi ona do jej majątku osobistego. Jeżeli w trakcie małżeństwa nie dokona darowizny na rzecz męża, to nieruchomość ta cały czas będzie stanowiła jej majątek osobisty. W przypadku bowiem rozwodu, mąż będzie miał jedynie roszczenie o zwrot nakładów na tę nieruchomość – o ile takie poniesie.
Zgodnie z treścią art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków”.
Zobacz też: Sprzedaż domu w UK a podatek w Polsce
Od powyższej zasady ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki, wskazane jako majątek osobisty każdego z małżonków.
Zgodnie natomiast z art. 33 pkt 1 „do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej. Niniejsze dotyczy więc przypadku nabycia mieszkania przed zawarciem związku małżeńskiego”.
Zgodnie bowiem z treścią art. 33 pkt 10 „do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, a także przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej”.
Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyrok SN z 12.5.2000 r., sygn. akt V CKN 50/00) „przewidziana w art. 33 pkt 10 krio tzw. surogacja polega na zastąpieniu jednego składnika majątku odrębnego innym składnikiem. Przesłankami tak rozumianej surogacji są – jak się przyjmuje – dwa wymagania: po pierwsze, aby jedno i to samo zdarzenie spowodowało wyjście określonego przedmiotu z majątku odrębnego i nabycie innego przedmiotu majątkowego, oraz po drugie, aby przedmiot nabyty był uzyskany także w sensie ekonomicznym kosztem majątku odrębnego”.
Z uwagi na powyższe, nawet jeżeli córka dokona sprzedaży nieruchomości podczas trwania małżeństwa, to środki finansowe uzyskane z tego tytułu wchodzą w skład majątku osobistego i nie będzie podlegały ewentualnemu podziałowi majątku. Powyższe nie uchybia jednak obowiązkom wskazanym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, na podstawie których mąż ma uprawnienie do zamieszkiwania w nieruchomości w celu zaspokojenia potrzeb rodziny.
W przypadku jednak rozwodu i pozostawienia nieruchomości jako majątku osobistego córki nieruchomość ta nie będzie podlegała podziałowi majątku. W przypadku jednak trwania małżeństwa, gdy mąż będzie dokonywał nakładów na nieruchomość, np. remonty, modernizacje itp., będzie mu przysługiwało roszczenie o zwrot dokonanych nakładów na majątek osobisty córki.
Mąż mieszka w mieszkaniu żony, ale nie ma do niego prawa
Anna kupiła mieszkanie przed ślubem, a w czerwcu wyszła za mąż za Piotra. Mieszkanie należy do majątku osobistego Anny, więc po ślubie Piotr nie nabywa automatycznie praw do tego mieszkania. Oznacza to, że w przypadku rozwodu Piotr nie ma prawa do połowy mieszkania, ale może ubiegać się jedynie o zwrot nakładów, które poniósł na mieszkanie, takich jak koszty remontów czy modernizacji. W trakcie małżeństwa Anna może zgodzić się, aby Piotr zamieszkiwał w jej mieszkaniu, jednak to wciąż pozostaje jej własnością.
Remont mieszkania jako nakład na majątek osobisty
Monika kupiła mieszkanie na kredyt kilka lat przed zawarciem małżeństwa z Krzysztofem. Po ślubie, wspólnie z mężem, postanowili wyremontować mieszkanie. Krzysztof zainwestował własne środki na modernizację kuchni i łazienki. Pomimo że Krzysztof wniósł wkład finansowy w remont, mieszkanie nadal pozostaje własnością osobistą Moniki, ponieważ nabyła je przed ślubem. W przypadku rozwodu Krzysztof ma prawo ubiegać się o zwrot kosztów poniesionych na remont, ale nie o połowę wartości mieszkania.
Sprzedaż mieszkania nabytego przed ślubem
Katarzyna kupiła mieszkanie kilka lat przed ślubem z Pawłem. Po ślubie, postanowili sprzedać to mieszkanie, a Katarzyna otrzymane pieniądze wpłaciła na swoje konto osobiste. Ponieważ mieszkanie zostało zakupione przed zawarciem małżeństwa, a środki ze sprzedaży zostały wpłacone na konto Katarzyny, pieniądze te również stanowią jej majątek osobisty. W przypadku rozwodu Paweł nie ma prawa do części tych środków, ponieważ nie weszły one do wspólnego majątku małżonków.
Mieszkanie nabyte przez córkę przed ślubem stanowi jej majątek osobisty i nie podlega podziałowi w przypadku rozwodu, chyba że zostanie dokonana darowizna na rzecz męża. Mąż może mieć jedynie roszczenie o zwrot nakładów poniesionych na to mieszkanie, jeśli dokonywał inwestycji w jego remont lub modernizację. Z chwilą zawarcia małżeństwa nie nabywa jednak praw do samej nieruchomości.
Potrzebujesz porady prawnej lub pomocy w przygotowaniu pism dotyczących majątku małżeńskiego? Skontaktuj się z naszymi ekspertami online i uzyskaj profesjonalne wsparcie prawne bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2000 r., sygn. akt V CKN 50/00
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
