Czy można uzyskać odszkodowanie za śmierć byłego męża?

Ubezpieczenie na życie

Zgodnie z art. 805 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

§ 2. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1) przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2) przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

§ 3. Do renty z umowy ubezpieczenia nie stosuje się przepisów kodeksu niniejszego o rencie.

§ 4. Przepisy art. 3851–3853 stosuje się odpowiednio, jeżeli ubezpieczającym jest osoba fizyczna zawierająca umowę związaną bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”.

Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego „Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią wzorzec umowny w rozumieniu art. 384 K.c. Wzorzec umowny nie jest częścią umowy ubezpieczenia, lecz kwalifikowanym oświadczeniem woli, kształtującym treść stosunku prawnego poza konsensem. Ogólne warunki ubezpieczenia zawierają bowiem postanowienia kształtujące treść wszystkich umów zawieranych przez ubezpieczyciela, podczas gdy umowa ubezpieczenia zawiera konkretne uzgodnienia stron, a zatem elementy pozwalające na indywidualizację stosunku ubezpieczenia. Postanowienia umowy ubezpieczenia mają pierwszeństwo przed standardowymi klauzulami umownymi (zob. komentarz do art. 812). Zawarcie umowy ubezpieczenia mienia, które według treści OWU nie podlega ubezpieczeniu, pociąga za sobą konieczność rozwiązania kolizji między umową i wzorcem w sposób określony w przepisie art. 385 § 1 K.c.

Trzeba mieć na uwadze, że przepisy Kodeksu cywilnego wyznaczają ramy, w jakich powinny się mieścić postanowienia OWU, jak i treść umowy ubezpieczenia. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury, oznacza to, że postanowienia te nie mogą odbiegać na niekorzyść ubezpieczających od przepisów kodeksowych, choć mogą być one korzystniejsze. Skoro więc przepisy Kodeksu cywilnego określają przesłanki, jakie muszą być spełnione, aby ubezpieczyciel mógł odmówić wypłaty odszkodowania, to postanowienia OWU oraz postanowienia umowne nie mogą rozszerzać katalogu okoliczności, w których ubezpieczyciel będzie zwolniony od spełnienia swojego świadczenia. Katalog tych okoliczności nie może być pozostawiony dowolnemu uznaniu ubezpieczyciela, zwłaszcza w sytuacji, gdy jest on stroną przygotowującą zarówno treść umowy, jak i opracowującą OWU. Na tle powyższych rozważań SA w Warszawie w wyroku z 17.04.2013 r. uznał, że postanowienie o treści: »w każdym innym przypadku niedopełnienia warunków umowy ubezpieczenia innym niż naruszenia wymienione w pkt 9.2. OWU Oddział uzyskuje prawo do niewypłacenia odszkodowania za należności, w stosunku do których te obowiązki zostały naruszone, a jeśli odszkodowanie zostało już wypłacone, ubezpieczający zobowiązany jest do zwrotu tego odszkodowania« prowadzi do sytuacji, że zasadniczo jedna ze stron jest uprawniona do dowolnej interpretacji treści umowy i oceny jej wykonania. Takiej zaś dowolności w kształtowaniu postanowień umowy ubezpieczenia zapobiegać miała nowelizacja Kodeksu cywilnego dokonana ustawą z 13.04.2007 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw z dniem 10.08.2007 r.” (M. Fras [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczególna (art. 765–921(16)), red. M. Habdas, Warszawa 2018, art. 805).

Śmierć byłego małżonka a wypłata odszkodowania

Zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 27 przesłanych nam ogólnych warunków ubezpieczenia za małżonka rozumie się: a) osobę w roli ubezpieczonego, która w dniu przystąpienia do umowy ubezpieczenia oraz w dniu zajścia zdarzenia, objętego ochroną ubezpieczeniową pozostawała z pracownikiem w związku małżeńskim lub b) osobę w roli współubezpieczonego, która w dniu zajścia zdarzenia, objętego ochroną ubezpieczeniową w ramach danej dodatkowej umowy ubezpieczenia pozostawała z ubezpieczonym w związku małżeńskim.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że wypłata świadczenia w przypadku śmierci małżonka byłaby możliwa, gdyby w dniu przystąpienia do umowy ubezpieczenia przez Panią oraz w dniu śmierci małżonka pozostawał on z Panią w związku małżeńskim.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.