• Data: 2024-08-29 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Zakupiłem auto w ubiegłym roku. Współwłaścicielką jest moja partnerka, która wyjechała za granicę. Chcemy sprzedać auto, ale może być problem, aby w chwili sprzedaży partnerka przebywała w kraju. Co trzeba zrobić, abym tylko ja mógł podpisać się na umowie sprzedaży auta? Czy partnerka powinna napisać mi jakieś upoważnienie?
Zgodnie z art. 98 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) „Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności”.
Z kolei przepis art. 99 K.c. stanowi, że „Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie (§ 1). Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie (§ 2)”.
„Jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta” (art. 103 § 1 K.c.).
Przepis art. 98 K.c. daje podstawę do wyróżnienia trzech rodzajów pełnomocnictwa. Są nimi: pełnomocnictwo ogólne (obejmujące umocowanie do czynności zwykłego zarządu), pełnomocnictwo rodzajowe (określające rodzaj czynności, do których dokonywania umocowany ma być pełnomocnik) oraz pełnomocnictwo szczególne (do dokonania konkretnej czynności w imieniu mocodawcy).
Pełnomocnictwo rodzajowe powinno określać rodzaj (typ, grupę) czynności prawnych, do których dokonywania umocowany został pełnomocnik oraz przedmiot tych czynności (tak SN w wyr. z 4.11.1998 r., sygn. akt II CKN 866/97). Pełnomocnictwo szczególne powinno z kolei wymieniać konkretną czynność o określonych stronach i przedmiocie (podobnie, co do pełnomocnictwa procesowego, SN w postanowieniu z 19.10.1999 r., sygn. akt II CZ 115/99). Pełnomocnictwo, w którym umocowano pełnomocnika do dokonywania czynności określonego rodzaju lub do dokonania konkretnej czynności, jest pełnomocnictwem rodzajowym lub szczególnym, nawet jeżeli czynności te dają się zakwalifikować jako czynności zwykłego zarządu (por. K. Kopaczyńska-Pieczniak, w: A. Kidyba, Komentarz KC, t. 1, 2012, s. 616; M. Pazdan, w: K. Pietrzykowski, Komentarz KC, t. 1, 2013, s. 419). Z kolei za pełnomocnictwo ogólne należy uznać tylko takie, w którego treści pełnomocnik zostaje umocowany do dokonywania nieokreślonych indywidualnie ani niesprecyzowanych co do rodzaju czynności prawnych. Przy czym, jako że ustawa limituje dopuszczalność udzielenia takiego pełnomocnictwa do czynności zwykłego zarządu, czynnościami tymi będą zawsze czynności o takim właśnie charakterze. Pełnomocnictwem ogólnym jest przede wszystkim pełnomocnictwo, w którym w ogóle nie sprecyzowano czynności prawnych, do jakich zostaje umocowany pełnomocnik, poprzestając na stwierdzeniu, że umocowuje ono do dokonywania czynności zwykłego zarządu (zob. wyr. SN z 04.11.1998 r., sygn. akt II CKN 866/97; z 15.10.2002 r., sygn. akt II CKN 1479/00).
O tym, czy dana czynność jest czynnością zwykłego zarządu, należy rozstrzygać, biorąc pod uwagę sposób funkcjonowania (np. zakres działalności) mocodawcy – to, co dla jednego mocodawcy jest zwykłym zarządem, w przypadku innego może nie mieć takiego charakteru (por. zestawienie poglądów doktryny w tym zakresie: M. Uliasz, Czynności, s. 825 i in.). Orzecznictwo, w którym podejmowane są próby określenia tej kategorii w kontekście innych przepisów niż przepisy o umocowaniu do reprezentacji, należy stosować ostrożnie, nie zawsze bowiem pojęcie zwykłego zarządu jest w nich odnoszone do dokonywania czynności prawnych (zob. K. Gołębiowski, Zarząd majątkiem, s. 139 i in.; tenże, Pojęcie zarządu, s. 121 i in.; por. np. M. Grochowski, Wytoczenie powództwa o zapłatę, s. 583 i in.).
W sytuacji, w której podmiot działający w cudzym imieniu jest prawidłowo umocowany, nie aktualizuje się konieczność potwierdzenia jego czynności przez mocodawcę. Także sama forma udzielenia pełnomocnictwa pełnomocnikowi nie budziła wątpliwości sądu odwoławczego, albowiem co do zasady możliwe jest udzielenie pełnomocnictwa w formie ustnej czy nawet w sposób dorozumiany per facta concludentia.
Do sprzedaży auta wystarczy zwykłe pełnomocnictwo o treści:
Ja niżej podpisana …………………… upoważniam (kogo) ……………………
do zbycia auta nr rej …………………… nr nadwozia …………………… za cenę i na warunkach uzgodnionych z kupującym.
Sprzedaż samochodu bez obecności współwłaściciela jest możliwa, jeśli ten udzieli odpowiedniego pełnomocnictwa. W zależności od potrzeb, może to być pełnomocnictwo ogólne, rodzajowe lub szczególne, które pozwoli na przeprowadzenie transakcji w imieniu nieobecnej osoby. Ważne jest, aby pełnomocnictwo było sporządzone w odpowiedniej formie, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie niezbędnych pism, dzięki czemu szybko i wygodnie załatwisz wszystkie formalności związane ze sprzedażą samochodu i innymi sprawami prawnymi. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie dostosowane do Twoich potrzeb. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1998 r., sygn. akt II CKN 866/97
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 października 1999 r., sygn. akt II CZ 115/99
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 listopada 1998 r., sygn. akt II CKN 866/97
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
