• Data: 2024-12-02 • Autor: Katarzyna Bereda
Mieszkam w domu – tak zwanym „bliźniaku”. Mam problem z sąsiadem, który tydzień temu zamontował u siebie kamery. Jedna z nich monitoruje moje wejście do domu i podwórko. Jeśli zależało mu na obserwacji własnej nieruchomości, to ustawił tę kamerę bezsensownie. Gdyby chciał „widzieć” swoje wejście, to mógł zamontować kamerę po przeciwnej stronie (tyłem do mojej posesji) i miałby dużo lepszy podgląd na swoje podwórko. Tymczasem połowa jego posesji jest niemonitorowana, a za to mój przód posesji ma pod obserwacją. Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że zrobił to celowo. Co mogę w takiej sytuacji zrobić, zgłosić na policję, by nakazano mu tę jedną kamerę zdemontować?
W mojej ocenie w opisanej sprawie dochodzi do powstawania immisji i naruszania Pani prawa własności, a także Pani dóbr osobistych.
Zgodnie z treścią art. 144 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
W przedstawionym stanie faktycznym to właśnie na zasadę określoną w niniejszym przepisie powinna się Pani powoływać. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem ustawodawcy właściciel nieruchomości powinien korzystać z prawa własności, jednak powinien przy tym powstrzymywać się od działań, które naruszałyby pławo własności innych właścicieli nieruchomości, a więc naruszenia Pani prawa własności.
Mając powyższe na względzie podnoszę, iż w przedstawionej sprawie mogą występować wymienione immisje w postaci – nawet nieumyślnego – nagrywania Pani i Pani bliskich, a także kierowania na Pani nieruchomość oka kamery, co także stanowi o naruszeniu prawa własności. Z uwagi na to posiada Pani uprawnienie do wytoczenia w tym zakresie powództwa cywilnego. Z doświadczenia i praktyki radziłabym jednak w pierwszej kolejności skierować pisemne wezwanie do sąsiada do usunięcia naruszeń. Dopiero w przypadku niepowodzenia w tym zakresie może Pani skierować sprawę na drogę sądową.
Zgodnie bowiem z treścią art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.”.
Żądanie zaprzestania naruszeń prawa własności oznacza roszczenie o zaniechanie na przyszłość trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własności. Roszczenie negatoryjne staje się wymagalne z chwilą naruszenia cudzego prawa własności, a więc w Pani przypadku dokonywania nagrań. Treścią tego roszczenia i w konsekwencji treścią żądania pozwu jest żądanie nakazania pozwanemu przywrócenia stanu zgodnego z prawem oraz zakazania mu dalszych naruszeń.
Całkiem osobno dochodzi także do naruszenia Państwa dóbr osobistych, albowiem zgodnie z treścią art. 23 K.c.: „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Jednocześnie podnoszę, iż działanie sąsiada może wypełniać także znamiona czynu niedozwolonego z art. 190a Kodeksu karnego (K.k.), a więc nękania. W przypadku tego przestępstwa sprawa powinna trafić do prokuratury. Zgodnie z art. 190a K.k.:
§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. (…)”
Dlatego proponuję pisemnie wezwać sąsiada do zmiany miejsca posadowienia kamery ze wskazaniem wszystkich Pani roszczeń.
Podsumowując: przedstawiona przez Panią sytuacja jest jak najbardziej do rozwiązania. Właściciel, zgodnie z obowiązującymi przepisami, powinien korzystać ze swej nieruchomości zgodnie z treścią przywołanego art. 144 K.c. Jeżeli tak nie jest, ma Pani interes prawny i faktyczny w wytoczeniu powództwa w tym zakresie. Sąsiad swoim działaniem może także dopuszczać się czynu niedozwolonego w postaci nękania. Jednak w pierwszej kolejności proponuję skierować do niego wezwanie do zaprzestania naruszeń i opisania swoich wniosków i twierdzeń w tym zakresie z obowiązkiem usunięcia lub przestawienia kamery. Będzie to przedsądowe wezwanie, który uświadomi sąsiada, iż działania są bardzo uciążliwe i jest Pani gotowa skierować sprawę na drogę sądową lub powiadomić policję.
Kamera monitoringu na podjazd sąsiada i wejście do jego domu
Pani Maria, właścicielka domu jednorodzinnego, zauważyła, że sąsiad zamontował kamerę skierowaną na jej podjazd i wejście do domu. Sąsiad tłumaczył, że chciał monitorować swój płot i fragment ogrodu, jednak ustawienie kamery obejmowało głównie prywatną posesję Marii. Po wezwaniu policji sąsiad został pouczony, aby zmienić ustawienie kamery, gdyż naruszała prywatność sąsiadki.
Monitoring placu zabaw widoczny z okien sąsiadki
Pan Adam zainstalował kamerę na swojej działce, skierowaną na ogólnodostępny plac zabaw, który był również widoczny z okien jego sąsiadki, pani Zofii. Kamera rejestrowała także część jej ogrodu. Zofia, po bezskutecznej próbie rozmowy, zgłosiła sprawę do urzędu ochrony danych osobowych. Pan Adam został zobowiązany do zmiany ustawienia kamery, aby nie obejmowała prywatnych terenów sąsiadki.
Monitoring na wspólnej drodze dojazdowej
Rodzina Kowalskich, zamieszkująca w bliźniaku, zainstalowała kamery na wspólnej drodze dojazdowej, które obejmowały również wejście do posesji sąsiadów – państwa Nowaków. Kamera nagrywała każdy ruch sąsiadów, w tym wizyty ich gości. Państwo Nowakowie wystosowali pisemne przedsądowe wezwanie o zmianę ustawienia kamer, wskazując na naruszenie prywatności i dóbr osobistych. Po interwencji Kowalscy zmienili kąt widzenia kamer.
Monitoring sąsiada skierowany na cudzą posesję może naruszać prawo własności oraz dobra osobiste, takie jak prywatność i nietykalność mieszkania. W takich sytuacjach warto rozpocząć od pisemnego wezwania do usunięcia naruszeń, a w razie braku reakcji, można skierować sprawę do sądu lub zgłosić ją na policję. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu problemu z naruszeniem prywatności lub przygotowania pisma do sąsiada? Opisz swoją sytuację w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy udzielą Ci wsparcia online.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika