• Autor: Katarzyna Bereda
Mam w ogrodzie bardzo duże i stare drzewo. W jaki sposób odpowiadam za szkody wyrządzone sąsiadom w przypadku, gdyby w trakcie wichury drzewo przewróciło się na ich działkę? Dodam, że szkody przez powalone drzewo mogłyby być duże, ponieważ sąsiedzi prowadzą komis samochodowy.
W przedstawionej sprawie skoncentrujemy się na przepisie art. 415 Kodeksu cywilnego (K.c.), który stanowi, że: „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Przesłankami odpowiedzialności z tego przepisu są: zaistnienie zdarzenia szkodzącego (czynu niedozwolonego), wystąpienie szkody, zaistnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem szkodzącym a szkodą, bezprawność zachowania sprawcy czynu niedozwolonego oraz wina sprawcy takiego zdarzenia.
W przypadku dochodzenia roszczeń z czynu niedozwolonego na podstawie art. 415 K.c. poszkodowanego obciąża wykazanie wszystkich przesłanek odpowiedzialności (zob. m.in.: wyr. SA w Łodzi z 31.3.2015 r., I ACa 1144/14, Legalis).
Artykuł 415 K.c. nie określa bliżej zachowania sprawczego powodującego odpowiedzialność odszkodowawczą. Przyjmuje się, że odpowiedzialność jest tu związana wyłącznie z czynem rozumianym jako zachowanie człowieka (A. Olejniczak, w: Kidyba, Komentarz KC, t. III, cz. 1, 2014, s. 416). Chodzi tu o działanie bądź zaniechanie, dokonanie czynności psychofizycznej, jak i konwencjonalnej, w tym również czynności prawnej, w szczególności zawarcie umowy (por. Radwański, Olejniczak, Zobowiązania, 2014, s. 200). Nie będą czynami odruchy ludzkie niezależne od woli człowieka (np. podjęte w wyniku przymusu fizycznego, zob. G. Karaszewski, w: Ciszewski, Komentarz KC, 2014, s. 696) ani też procesy przebiegające poza jego świadomością (np. krążenie krwi – zob. A. Olejniczak, w: Kidyba, Komentarz KC, t. III, cz. 1, 2014, s. 416; szerzej zob. P. Machnikowski, w: System PrPryw, t. 6, 2014, s. 387-389).
W orzecznictwie wskazano na szereg bardzo różnorodnych zdarzeń sprawczych rodzących odpowiedzialność z art. 415 K.c. W najnowszej judykaturze za takie zdarzenia uznano np.:
W kontekście powyższych rozważań, należy stwierdzić, że w przypadku szkody wyrządzonej przez drzewo sąsiedzi będą mogli domagać się naprawienia szkody właśnie na podstawie omawianego przepisu art. 415 K.c. Jednak taka sprawa tylko z pozoru byłaby prosta, gdyż istnieje szereg okoliczności wyłączających odpowiedzialność albo odwrotnie – jeszcze ją zaostrzających.
Jeżeli bowiem drzewo jest w dobrej kondycji i jego zwalenie będzie spowodowane nienaturalnym wiatrem lub innymi anomaliami przyrodniczymi, to Pana odpowiedzialność będzie wyłączona, albowiem za to nie ponosi Pan odpowiedzialności. Jeżeli natomiast drzewo jest w złej kondycji i zwykły wiatr dokona powalenia i w rezultacie dojdzie do szkody po stronie sąsiada – będzie Pan ponosił odpowiedzialność na zasadzie winy. Brałam udział w podobnym postępowaniu i muszę Pana uprzedzić, że są to na ogół postępowania długotrwałe, a przy tym wymagane są opinie biegłych. Ten aspekt powinien Pan także zawczasu rozważyć.
Podsumowując: Jeżeli drzewo spadnie na skutek burzy, która nie będzie nadmierna, to na Panu ciążył będzie obowiązek odpowiedniego zabezpieczenia drzewa – podcięcia lub wycięcia i naprawienia szkody. Skoro drzewo jest stare, to powinien Pan zadbać, aby nie doszło do jego powalenia.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
