• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Oddałem samochód osobowy do stacji recyklingu na złomowanie (otrzymałem stosowne dokumenty). Było to 17 maja, a 22 maja wyrejestrowałem auto. Kilka miesięcy później otrzymałem z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego pismo z żądaniem zapłaty kary za brak ubezpieczenia OC. W piśmie napisano, że 22 maja UFG otrzymał wniosek o przeprowadzenie czynności kontrolnych. Z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wynika, że oddanie pojazdu do stacji recyklingu przerywa bieg ubezpieczenia OC. Czy przeprowadzenie tzw. czynności kontrolnych w dniu 22 maja w sytuacji, gdy pojazd 5 dni wcześniej został poddany recyklingowi, jest zgodne z prawem?
Oddanie auta do recyklingu może stanowić o wypowiedzeniu umowy OC, ale nie powoduje obowiązku zapłaty kary. Urząd miał prawo wszcząć postępowanie w dniu 22 maja, może skontrolować każdy pojazd do 3 lat wstecz. Artykuł 92 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003 r. Nr 124, poz. 1152; dalej „ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych”) stanowi:
„Roszczenia z tytułu opłaty ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia dokonania kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego.”
Zgodnie z art. 33 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych – umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych ulega rozwiązaniu z chwilą wyrejestrowania pojazdu mechanicznego. Jest to pierwsza przesłanka, która przewiduje rozwiązanie umowy ubezpieczenia przed upływem okresu, na który została zawarta. Dotyczy ona zarówno umów zawieranych na okres 12 miesięcy, jak również krótkoterminowych umów ubezpieczania OC. Przesłanki wyrejestrowania pojazdu mechanicznego wskazane są natomiast w art. 79 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z tym przepisem – pojazd podlega wyrejestrowaniu na wniosek jego właściciela w przypadku:
1) przekazania pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o demontażu pojazdu, o którym mowa w ust. 2 bądź w art. 24 ust. 1 pkt 2 lub art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie;
2) kradzieży pojazdu, jeżeli jego właściciel złożył stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania;
3) wywozu pojazdu z kraju, jeżeli pojazd został zarejestrowany za granicą lub zbyty za granicę;
4) zniszczenia (kasacji) pojazdu za granicą;
5) udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności;
6) przekazania niekompletnego pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o przyjęciu niekompletnego pojazdu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 lub art. 33 ust. 3 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie.
Jak stanowi art. 33 pkt 5 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych – umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z chwilą udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza, z uwzględnieniem art. 79 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Dodatkowo, zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy – zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w przypadku wyrejestrowania pojazdu mechanicznego lub udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza, z uwzględnieniem art. 79 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Ustawodawca wyraźnie odróżnił przesłankę rozwiązania umowy, jaką jest wyrejestrowanie pojazdu, od trwałej i zupełnej utraty posiadania w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza (właściciela), choć od strony administracyjnoprawnej okoliczność ta stanowi podstawę do wyrejestrowania pojazdu. Ustawodawca przyjął założenie, iż nie ma powodu do istnienia ochrony, jak również obowiązku posiadania ubezpieczenia w okresie pomiędzy chwilą udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu a dniem wyrejestrowania pojazdu. Doszłoby bowiem do sytuacji, w której zakład ubezpieczeń udzielałby ochrony, zaś ubezpieczający byłby zobowiązany do zapłaty składki za okres, w którym brak było przedmiotu ubezpieczenia. Zakresem dyspozycji z art. 33 pkt 5 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych objęte jest więc udokumentowanie chwili:
1) trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza; lub
2) trwałej i zupełnej utraty posiadania bez zmian w zakresie prawa własności.
Przedmiotowe rozróżnienie nastąpiło, gdyż zarejestrowanie i wyrejestrowanie pojazdu powiązane jest na gruncie ustawy – Prawo o ruchu drogowym z kwestią własności, zaś na gruncie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych – obowiązek obowiązkowego ubezpieczenia OC związany jest z faktem posiadania pojazdu mechanicznego.
Mam wątpliwości, czy rzeczywiście UFG dochodzi kary za okres 17-22 maja. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, musiałabym zapoznać się z treścią pisma, które Pan otrzymał.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika