• Data: 2024-05-23 • Autor: Katarzyna Bereda
Przed czterema miesiącami zmarł bezdzietny wujek mojego męża (brat nieżyjącego ojca). Rodzina jest skonfliktowana, w zasadzie nie utrzymują ze sobą kontaktu. Dowiedzieliśmy się, że wujek pozostawił zadłużone mieszkanie i inne długi. Kiedy mąż jako bratanek może odrzucić ten spadek? Zmarły miał siostrę i braci, dwóch z nich (w tym ojciec mojego męża) zmarło przed nim, pozostawili dzieci (mojego męża i kuzyna). Żyjąca siostra również nie ma dzieci. Po śmierci swojego ojca mąż z bratem uporządkowali po nim sprawy spadkowe. Jakie podjąć kroki, żeby nie mieć problemu z pozostawionymi przez zmarłego wujka długami? Na jakiej podstawie możemy uzyskać akt zgonu wujka?
Jeżeli wujek pozostawił jedynie długi, to Pani mąż powinien odrzucić spadek. Bowiem zgodnie z treścią art. 931 Kodeksu cywilnego (K.c.):
„§ 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.”
Zgodnie natomiast z treścią art. 932 K.c.: „§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. § 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku. § 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. § 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.”.
Zobacz też: Jak pozbyć się ojca alkoholika z domu
Skoro wujek nie posiadał żony oraz dzieci, a jego rodzice nie żyli w dacie śmierci wujka, to w następstwie dziedziczy jego rodzeństwo, a w przypadku braku rodzeństwa – zstępni rodzeństwa, a więc Pani mąż. Jeżeli wujek nie pozostawił masy spadkowej, a jedynie zadłużenie, konieczne jest, aby mąż odrzucił spadek. Jeżeli zależy Państwu na czasie, proponuję udać się do notariusza. Zgodnie z treścią art. 1015 § 1 K.c.: „Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania”. Jak wynika z tego przepisu, początek biegu terminu na złożenie oświadczenia w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku rozpoczyna bieg od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Czyli termin ten powinien być liczony w sposób zindywidualizowany w stosunku do każdego spadkobiercy z osobna. Z uwagi na to mąż w terminie 6 miesięcy – od momentu dowiedzenia się o powołaniu do spadku, a więc najczęściej przyjmując od daty śmierci wujka – powinien złożyć do sądu lub przed notariuszem oświadczenie o odrzucenie spadku. Po złożeniu takiego oświadczenia będzie uważany jako osoba, która nie dożyła otwarcia spadku, a więc niepodlegająca dziedziczeniu.
Przeczytaj też: Spadek po wujku
Jak już wspomniałam, jeśli zależy Państwu na czasie, proponuję udać się do notariusza. Skrócony odpis aktu zgonu mogą Państwo uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego. Mąż powinien wylegitymować się dowodem osobistym i najlepiej postanowieniami o nabyciu spadku po swoim zmarłym tacie wraz z jego aktem zgonu, tak aby wykazać interes prawny w ubieganiu się o wydanie aktu zgonu, a więc chęć odrzucenia spadku. Jeżeli USC nie będzie chciał wydać aktu zgonu, mąż powinien złożyć wniosek o odrzucenie spadku do sądu, albowiem wówczas sąd zobowiąże męża do dostarczenia aktu zgonu wujka. Takie wezwanie do wykonania zobowiązania wykazuje interes prawny męża do podjęcia dokumenty i po okazaniu pisma w USC akt zostanie mu wydany. Proponuję jednak w pierwszej kolejności udać się do USC, okazać powyższe dokumenty, albowiem urzędnik powinien wydać na ich podstawie skrócony odpis aktu zgonu.
Zobacz również: Nieżyjący współwłaściciel nieruchomości
Odrzucenie spadku po zadłużonym wujku jest możliwe i konieczne, aby uniknąć odpowiedzialności za jego długi. Ważne jest szybkie działanie – najlepiej w ciągu sześciu miesięcy od dowiedzenia się o spadku – poprzez złożenie oświadczenia u notariusza lub w sądzie. Uzyskanie aktu zgonu z Urzędu Stanu Cywilnego to kluczowy krok w tym procesie, który można zrealizować, wykazując interes prawny.
Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online i profesjonalnego sporządzania pism, aby szybko i skutecznie odrzucić spadek po zadłużonym wujku oraz zabezpieczyć swoje finanse. Z nami masz pewność, że wszystkie formalności zostaną załatwione sprawnie i zgodnie z prawem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
