• Data: 2024-08-06 • Autor: Michał Berliński
Zmarł mój wujek, brat mojego ojca, który był w posiadaniu działki z domem i drugiej działki budowlanej. Było ich czworo. Mój ojciec nie żyje, jestem jedynakiem, siostra ojca też nie żyje, ma jedną córkę. Pozostał tylko brat, który ma dwóch synów. Komu się należy spadek po wujku? Jak wygląda dziedziczenie w rodzinie po wujku? Dodam, że nie ma testamentu, a rodzice zmarłego wujka też nie żyją.
Kwestie dziedziczenia w przypadku śmierci jednego ze spadkobierców są dla wielu osób problematyczne, jednak co do zasady nie są skomplikowane i istnieje w zasadzie jedna główna zasada – jeśli nie ma testamentu, to mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym. Dziedziczenie ustawowe powoduje, iż wszystko odbywa się wedle następującej kolejności:
W pierwszej kolejności do dziedziczenia – tak samo jak dawniej – są uprawnione osoby najbliższe spadkodawcy, czyli jego małżonek oraz dzieci. Dziedziczą nadal w częściach równych, przy czym część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku (art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego), jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931 § 2) i dalej w braku zstępnych (dzieci i wnuków) spadkodawcy powołani do spadku z ustawy są jego małżonek i rodzice (art. 932 § 1).
Treść Art. 931. Kodeksu cywilnego [Spadkobiercy ustawowi powoływani w pierwszej kolejności]
§1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
§2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Zobacz też: Dziedziczenie długów po wujku
Jak rozumiem, brat Pańskiego ojca nie miał albo nie ma żony, albo ta nie żyje, jak również nie miał dzieci oraz wnuków? Jak rozumiem, nie żyją również rodzice tego człowieka?
W takiej sytuacji do spadku powołani zostają w częściach równych rodzeństwo zmarłego – a gdy oni nie dożyli spadku, to ich dzieci. Tak więc wtedy do spadku będzie powołany Pan, córka siostry Pańskiego ojca, brat tego człowieka – wszyscy po 1/3 części udziału w spadku.
W związku z faktem, iż brak jest testamentu, należy złożyć do sądu spadku wniosek o stwierdzenia nabycia spadku lub też uzyskać od notariusza akt poświadczenia dziedziczenia. Zatem po przeprowadzeniu takiego postępowania lub uzyskaniu aktu od notariusza będzie Panu przypadała 1/3 udziału w tym, co zmarły pozostawił.
Podział spadku między rodzeństwo. Zmarł wujek Anny, który był bratem jej ojca. Wujek nie miał żony ani dzieci. Anna, będąc jedynym dzieckiem swojego zmarłego ojca, zastanawia się, jak wygląda podział spadku. Żyje jeszcze brat zmarłego wujka, Jan, który ma dwóch synów. W tym przypadku, zgodnie z dziedziczeniem ustawowym, spadek po zmarłym wujku zostanie podzielony między dzieci jego rodzeństwa. Anna, jako jedyne dziecko swojego ojca, otrzymuje 1/3 udziału w spadku. Córka zmarłej siostry wujka również otrzymuje 1/3. Ostatnia 1/3 część przypada Janowi, który jest bratem zmarłego wujka. Jego dwaj synowie nie dziedziczą, ponieważ ich ojciec, brat wujka, wciąż żyje i to on dziedziczy udział.
Spadek z długami. Wujek Tomasza zmarł nagle, pozostawiając nieruchomość i pewne długi. Tomasz jest jedynakiem, a jego ojciec był bratem zmarłego. Żyje jeszcze jedna siostra wujka, Elżbieta, która ma jedną córkę. Z uwagi na to, że Tomasz jest jedynym dzieckiem swojego zmarłego ojca, otrzymuje 1/3 spadku. Córka Elżbiety, kuzynka Tomasza, również dostaje 1/3, ponieważ jej matka zmarła przed otwarciem spadku. Elżbieta otrzymuje 1/3 spadku jako jedyna żyjąca siostra zmarłego. Tomasz i jego kuzynka muszą jednak być świadomi, że oprócz majątku odziedziczą również długi wujka. Oznacza to, że odpowiedzialność za spłatę zobowiązań spadkodawcy przechodzi na nich proporcjonalnie do ich udziałów w spadku.
Sytuacja z brakiem pełnomocnika. Maria dowiaduje się o śmierci swojego wujka, który był bratem jej zmarłej matki. Wujek nie miał własnej rodziny, a z jego rodzeństwa żyje tylko brat, Zygmunt, który jest bezdzietny. Ponieważ Maria jest jedynym dzieckiem swojej zmarłej matki, a Zygmunt jest żyjącym bratem wujka, spadek zostanie podzielony na dwie części. Maria otrzyma 1/2 spadku, a druga połowa przypadnie Zygmuntowi. W tej sytuacji, ponieważ Zygmunt nie ma własnych dzieci, może rozważyć sporządzenie testamentu, aby zapewnić przyszłość swojej części spadku według własnego uznania. Jednak w przypadku jego śmierci bez testamentu, jego część spadku może przejść na dalszych krewnych.
Dziedziczenie po zmarłym wujku bez testamentu odbywa się zgodnie z przepisami dziedziczenia ustawowego, gdzie spadek przypada żyjącemu rodzeństwu oraz dzieciom zmarłego rodzeństwa. W takich sytuacjach majątek jest dzielony równo pomiędzy uprawnionych krewnych, a każdy z nich odpowiada za ewentualne długi proporcjonalnie do swojego udziału. Aby formalnie przejąć spadek, konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego w sądzie lub uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia od notariusza.
Potrzebujesz pomocy w sprawach spadkowych? Skorzystaj z naszych usług prawnych online, gdzie doświadczeni prawnicy przygotują dla Ciebie niezbędne pisma oraz udzielą fachowych porad, abyś mógł bezpiecznie przejść przez proces dziedziczenia. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Michał Berliński
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie. Studia ukończył w 2015 roku obroną pracy magisterskiej w Katedrze Prawa Pracy o temacie „Zakaz konkurencji w trakcie i po ustaniu stosunku pracy”. Podczas studiów praktykował w kancelariach adwokackich i radcowskich oraz w prokuraturze, udzielał również porad prawnych w Uniwersyteckiej Poradni Prawnej głównie z zakresu prawa cywilnego oraz rodzinnego. Ukończył aplikację komorniczą w Izbie Komorniczej przy Sądzie Apelacyjnym w Lublinie. W 2018 roku uzyskał pozytywny wynik z egzaminu komorniczego i został powołany na stanowisko asesora komorniczego przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Nieprzerwanie od 2015 roku pracuje jako asystent komornika, aplikant, asesor komorniczy i kierownik kancelarii. Aktualnie prowadzi własną kancelarię komorniczą, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Radomiu. Specjalizuje się głównie w prawie cywilnym, rodzinnym, postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym. Interesuje się również prawem pracy, nieruchomości i ich obrotem, a także prawem nowych technologii i rynkiem e-commerce.
Zapytaj prawnika
