Zajęcie samochodu, którego jestem współwłaścicielem

Posiadam dług. Wierzyciel skierował sprawę do komornika, w wyniku czego na poczet długu został zajęty samochód osobowy. Auto posiada dwóch współwłaścicieli, gdzie drugi współwłaściciel nie jest dłużnikiem. Samochód został oszacowany przez komornika na kwotę 10 000 zł. Podczas pierwszej licytacji auto nie zostało sprzedane. Po pierwszej licytacji drugi współwłaściciel, który nie jest dłużnikiem, wystosował pismo do komornika, aby podczas drugiej licytacji cała rzecz została sprzedana. Jeśli egzekucja może być przeprowadzona tylko z części należącej do dłużnika, to rozumiem, że niezależnie, za jaką kwotę będzie sprzedany samochód, to 50% kwoty oszacowania, tj. 5000 zł, zostanie wypłacona drugiemu współwłaścicielowi bez obniżania jej podczas drugiej licytacji? Prosiłbym o poparcie swojej odpowiedzi określonymi paragrafami.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Zajęcie samochodu, którego jestem współwłaścicielem

Egzekucja wspólnego samochodu dwóch współwłaścicieli

Pana pytanie oparte jest w zasadzie na treści art. 846 Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten brzmi następująco:

„§ 1. Egzekucja z ułamkowej części rzeczy ruchomej będącej wspólną własnością kilku osób odbywa się w sposób przewidziany dla egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem, że sprzedaży podlega tylko udział dłużnika.

§ 2. Innym współwłaścicielom przysługuje łącznie prawo żądania, aby cała rzecz została sprzedana”.

Jeśli rozumiem dobrze Pana intencje, to Pyta Pan, ile otrzyma współwłaściciel samochodu niebędący dłużnikiem i czy udział ten będzie liczony od ceny oszacowania.

Ponieważ prosi Pan o przytoczenie paragrafów, to poza art. 846, mogę Panu przywołać poglądy komentatorów, orzeczeń sądów w tym temacie nie ma. Zacznę zatem od cytatów, a następnie odniosę się już konkretnie do Pana pytania.

Dariusz Zawistowski, Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego:

„Artykuł 846 § 2 nie precyzuje, w jaki sposób komornik powinien postąpić z kwotą uzyskaną ze sprzedaży ruchomości, w której dłużnik miał udział. Nie ulega jednak wątpliwości, że sumą uzyskaną z egzekucji, przeznaczoną dla zaspokojenia wierzycieli, jest wyłącznie kwota odpowiadająca wysokości udziału dłużnika, a reszta kwoty uzyskanej ze sprzedaży przypada pozostałym współwłaścicielom. Powinna ona zostać rozdysponowana stosownie do wielkości ich udziałów”.

Marcin Uliasz, Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego:

„W razie sprzedaży całej rzeczy komornik jest obowiązany zwrócić współwłaścicielowi niebędącemu dłużnikiem sumę odpowiadającą wartości jego udziału. Na zaspokojenie wierzyciela przeznacza się natomiast tylko kwotę stanowiącą równowartość udziału dłużnika. Wydaje się, że podstawą określenia wartości udziałów poszczególnych współwłaścicieli jest suma uzyskana ze sprzedaży rzeczy pomniejszona o koszty tej sprzedaży. Sprzedaż dokonana w trybie komentowanego przepisu pełni bowiem funkcję analogiczną do funkcji sprzedaży dokonywanej na podstawie postanowienia sądu znoszącego współwłasność. Brak jest więc podstaw, aby wszystkie koszty tej sprzedaży obciążały wyłącznie udział przysługujący dłużnikowi, a w konsekwencji uszczuplały zaspokojenie wierzyciela”.

Zobacz też: Współwłaściciel samochodu jakie ma prawa

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zajęcie samochodu, sprzedaż i rozdysponowanie środków

Komornik rozdysponowuje pomiędzy wierzyciela dłużnika i drugiego współwłaściciela kwotę uzyskaną z egzekucji po potrąceniu kosztów tejże egzekucji, a nie kwotę oszacowania samochodu. W tym zakresie należy się w pełni zgodzić z wyżej cytowanym poglądem, a to dlatego, iż komornik może uzyskać w drugiej licytacji jedynie kwotę stanowiącą połowę ceny oszacowania (czyli minimalną kwotę jaka stanowi cenę wywołania) i ani grosza więcej więc, gdyby liczyć wartość udziału drugiego współwłaściciela od ceny oszacowania to mogłoby się okazać, że po odliczeniu kosztów nic nie przypadłoby wierzycielowi dłużnika, a absolutnie przepis art. 846 nie został wprowadzony w takim celu. Chodzi w nim tylko o to, że jeśli współwłaściciel pojazdu nie jest zainteresowany byciem wraz z nabywcą udziału współwłaścicielem auta, może już na etapie egzekucji niejako pozbyć się współwłasności.

Tak więc w Pana przypadku nie można stwierdzić, że cena 5000 zł zostanie przekazana drugiemu współwłaścicielowi, jedynie połowa ceny uzyskanej na licytacji np. jeśli samochód zostanie kupiony za 7000 zł, 1000 zł wyniosą koszty komornicze to do podziału będzie 6000 zł, a więc 3000 dostanie wierzyciel i 3000 drugi współwłaściciel pojazdu.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Wspólne auto małżonków

Anna i Piotr są małżeństwem. Kupili samochód na współwłasność. Piotr zaciągnął pożyczkę, której nie spłaca. Wierzyciel skierował sprawę do komornika. Komornik zajął samochód, którego wartość oszacowano na 20 000 zł. Anna, nie będąc dłużniczką, obawia się, że straci cały samochód. Zgodnie z prawem, komornik może sprzedać cały pojazd, jednak Annie przysługuje połowa kwoty uzyskanej ze sprzedaży, po odliczeniu kosztów egzekucyjnych. Jeśli samochód zostanie sprzedany za 18 000 zł, a koszty egzekucyjne wyniosą 2 000 zł, to do podziału pozostanie 16 000 zł. Anna otrzyma 8 000 zł, a pozostała kwota zostanie przeznaczona na spłatę długu Piotra.

 

Współwłasność braterska

Dwóch braci, Jan i Paweł, odziedziczyło po rodzicach samochód. Jan popadł w długi i komornik zajął jego udział w pojeździe. Samochód został wyceniony na 12 000 zł. Paweł, nie chcąc być współwłaścicielem z obcą osobą (potencjalnym nabywcą udziału Jana), zażądał sprzedaży całego pojazdu. Podczas licytacji samochód został sprzedany za 10 000 zł. Koszty egzekucyjne wyniosły 1 500 zł. Do podziału pozostało 8 500 zł. Paweł otrzyma 4 250 zł, a reszta zostanie przeznaczona na spłatę długu Jana.

 

Wspólne auto w firmie

Dwaj wspólnicy, Adam i Tomasz, wnieśli samochód do majątku spółki cywilnej, stając się jego współwłaścicielami. Adam zaciągnął prywatne długi, niezwiązane z działalnością spółki. Komornik zajął jego udział w samochodzie firmowym. Wartość pojazdu oszacowano na 30 000 zł. Tomasz, chcąc uniknąć komplikacji związanych ze współwłasnością z nowym nabywcą, zażądał sprzedaży całego samochodu. Na licytacji uzyskano kwotę 25 000 zł. Po odjęciu kosztów egzekucyjnych w wysokości 3 000 zł, do podziału pozostało 22 000 zł. Tomasz otrzyma 11 000 zł, a pozostała kwota zostanie przeznaczona na spłatę długu Adama.

Podsumowanie

W przypadku zajęcia przez komornika samochodu będącego współwłasnością, egzekucja dotyczy jedynie udziału dłużnika. Współwłaściciel niebędący dłużnikiem ma prawo żądać sprzedaży całego pojazdu, co pozwala uniknąć współwłasności z osobą trzecią. Kluczowe jest, że podział środków uzyskanych ze sprzedaży następuje po odliczeniu kosztów egzekucyjnych i jest liczony od rzeczywistej kwoty uzyskanej na licytacji, a nie od wartości oszacowania. Oznacza to, że współwłaściciel niebędący dłużnikiem otrzyma kwotę proporcjonalną do swojego udziału w cenie sprzedaży, pomniejszonej o koszty komornicze. Celem takiego rozwiązania jest ochrona interesów osób trzecich, które nie są odpowiedzialne za długi współwłaściciela, a jednocześnie umożliwienie wierzycielowi odzyskanie należnych mu środków. Zatem, w opisanej sytuacji, nie można zagwarantować wypłaty konkretnej kwoty (np. 5000 zł w podanym przykładzie), ale jedynie udziału w kwocie uzyskanej ze sprzedaży po potrąceniu kosztów egzekucji.

Oferta porad prawnych

Zajęto Twój samochód, którego jesteś współwłaścicielem? Potrzebujesz porady prawnej? Oferujemy konsultacje online! Opisz swój problem w formularzu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Radca prawny Katarzyna Siwiec

O autorze: Radca prawny Katarzyna Siwiec

Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawozus.pl