Zabezpieczenie transakcji dokonywanej na raty

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu postępowania cywilnego zwanego dalej K.p.c.

Tytuł egzekucyjny jako zabezpieczenie transakcji

W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż nikt nie da Panu 100% gwarancji, że odzyskanie pozostałej do zapłaty ceny będzie bezproblemowe. Należy bowiem pamiętać, że nawet jeżeli nie będzie Pan miał problemów na etapie postępowania sądowego (z różnych względów, jak choćby z uwagi na brak takiego postępowania), to problemy mogą wystąpić na etapie postępowania egzekucyjnego.

W mojej ocenie na Pana korzyść stanowi art. 777 K.p.c. zgodnie z którym:

„Art. 777. § 1. Tytułami egzekucyjnymi są:

1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;

1¹) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;

2) (uchylony);

2¹) (uchylony);

3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;

4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;

5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;

6) akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi”.

Zobacz też: Kto może poświadczyć za zgodność z oryginałem

Zabezpieczenie w formie aktu notarialnego

Proszę zwrócić uwagę w szczególności na zabezpieczenie w formie aktu notarialnego. Każdy tego rodzaju akt stanowi dla Pana zabezpieczenie, bowiem pozwala skierować sprawę do postępowania egzekucyjnego z pominięciem sądu. Innymi słowy jeżeli udałoby się Panu z nabywcą porozumieć, to notariusz, przed którym sporządzilibyście Państwo akt notarialny sprzedaży nieruchomości, spisałaby takie oświadczenie będące jednocześnie tytułem egzekucyjnym.

Notariusz jest także upoważniony do przechowania sporządzonego przez nim dokumentu w oryginale, a także w jego odpisie, celem zabezpieczenia praw obydwu stron umowy sprzedaży.

Zgodnie z poglądem wyrażonym w literaturze „według art. 777 § 1 pkt 3–6 tytułem egzekucyjnym jest akt notarialny zawierający oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji na rzecz oznaczonego wierzyciela. Należy podzielić stanowisko (A. Jakubecki), że oświadczenie o poddaniu się egzekucji jest czynnością materialnoprawną, jednostronną, mającą oznaczonego adresata, tj. wierzyciela. Formę aktu notarialnego mają dokumenty sporządzone przez notariusza lub jego zastępcę, tj. asesora notarialnego, pod warunkiem że czynią zadość wymogom określonym w art. 92–94 pr. not. Jak zauważono w nauce, terminy, o których mowa w art. 777 § 1 pkt 5–6, mają charakter materialnoprawny i są podobne do terminów prekluzyjnych, z tym że po ich upływie nie wygasa możliwość dochodzenia od dłużnika świadczenia objętego tytułem, lecz akt notarialny traci walor tytułu egzekucyjnego, a więc ustaje możliwość nadania mu klauzuli wykonalności. Jednakże akt notarialny zwierający oświadczenie o poddaniu się egzekucji nie traci cechy dokumentu urzędowego, dlatego może stanowić podstawę wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (art. 485 § 1 pkt 1), jeśli zawiera treść mogącą uzasadnić podstawę prawną dochodzonego roszczenia, co będzie miało miejsce, przykładowo, jeżeli oświadczenie kupującego o poddaniu się egzekucji stanowi jeden z elementów treści umowy sprzedaży nieruchomości” (P. Telenga, Komentarz aktualizowany do art. .777 Kodeksu postępowania cywilnego, 01.04.2014).

Przeczytaj też: Zakup samochodu na raty od osoby prywatnej

Transakcja na raty a akt notarialny

Treść aktu, a w szczególności obowiązki kupującego oraz skutki niepłacenia drugiej raty są w zasadzie ograniczone Państwa wyobraźnią. Warunkiem koniecznym jest wpisane Pana jako wierzyciela, który będzie mógł realizować swoje prawa na mocy aktu notarialnego, który w tym przypadku będzie tytułem egzekucyjnym. Doprowadzając do sporządzenia takiego aktu notarialnego, nie musi Pan występować do sądu celem uzyskania korzystnego dla siebie wyroku, lecz może od razu kierować sprawę do komornika.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.