• Autor: Radca prawny Wioletta Dyl
Mąż w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej nabył 5 lat temu samochód. Teraz samochód ten wycofał z działalności i chciałby przekazać go w darowiźnie córce. Z mężem nie mamy podpisanej intercyzy. Czy darowizna samochodu córce powinna pochodzić od obydwojga rodziców, czy cały samochód może w darowiźnie dać tylko mój mąż?
Nie ma przeszkód, aby przedsiębiorca przekazał na cele prywatne samochód dotychczas wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeżeli Pani maż jako przedsiębiorca zechce darować środek trwały w postaci samochodu na rzecz osoby najbliższej, nie będzie obciążony podatkiem dochodowym ani podatkiem od spadków i darowizn. Darowizna jest umową, na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Skuteczność darowizny wymaga jej przyjęcia przez obdarowanego, który w rezultacie uzyskuje przysporzenie majątkowe.
W przypadku spełnienia świadczenia wynikającego z umowy darowizny, przedsiębiorca – darczyńca nie uzyska żadnej odpłatności, a tym samym po jego stronie nie powstanie z tego tytułu przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 14 updof.
Zobacz też: Darowizna samochodu żonie
Należy jednak wziąć pod uwagę, że Pani mąż jako przedsiębiorca pozostaje z Panią we wspólnocie majątkowej. Majątek wspólny obejmuje w tym przypadku przedmioty majątkowe (z wyjątkiem elementów składowych majątków osobistych każdego z małżonków, o których mowa w art. 33 K.r.io.) nabyte w czasie trwania małżeństwa przez obydwoje z małżonków lub jednego z nich. W trakcie trwania tego ustroju żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych należących do niego przedmiotach.
Co do zasady, każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym. Przy czym przedmiotami majątkowymi wykorzystywanymi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej zarządza samodzielnie ten małżonek, któremu przedmioty te wyłącznie służą. Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Nie stanowi przeszkody w uznaniu np. wspólnego samochodu za środek trwały w firmie prowadzonej przez jednego z małżonków nawet taka sytuacja, gdy w dowodzie rejestracyjnym tego pojazdu widnieje wyłącznie drugi z małżonków. Wynika to z faktu, że rejestracja samochodu, jako czynność administracyjno-techniczna, nie przesądza o prawie własności.
A zatem w przedstawionej przez Panią sytuacji samochód stanowi własność łączną obojga małżonków, zatem darowizna na rzecz córki powinna zostać dokonana przez nich razem.
Przeczytaj też: Darowizna dla niepełnoletniego wnuka
Sama umowa dotycząca darowania samochodu na rzecz córki powinna zostać sporządzona w formie co najmniej pisemnej, jednakże nie wymaga ona formy aktu notarialnego. W zupełności wystarczy zwykła umowa sporządzona na kartce papieru, powinna jedynie określać:
– strony transakcji, czyli dane (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL i numer dowodu tożsamości lub paszportu) obdarowanego i darczyńcy;
– dokładne dane przedmiotu darowizny, w naszym przypadku – auta (marka, model, numer rejestracyjny, rok produkcji, silnik i VIN);
– dokładny termin przekazania pojazdu – od tej daty liczony jest okres 6 miesięcy na złożenie druku w urzędzie skarbowym;
– wartość darowanego przedmiotu – od tego zależy, czy obdarowany ma obowiązek składania druku w urzędzie skarbowym i czy (ewentualnie w jakiej wysokości) będzie musiał zapłacić podatek. Zgodnie z przepisami sumuje się wszystkie darowizny otrzymane w ciągu 5 lat.
W treści umowy należy zaznaczyć, iż obdarowana przyjęła darowiznę od darczyńcy. Ponadto rodzice jako darczyńcy zobowiązani są do przerejestrowania samochodu na obdarowaną i zgłoszenie tego faktu ubezpieczycielowi.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, Państwa córka jako osoba z tzw. „O” grupy podatkowej zwolniona jest od podatku nabycia własności rzeczy. Niemniej, aby skorzystać z tego zwolnienia zobowiązana jest do zgłoszenia nabycia własności pojazdu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego na formularzu SD-Z2.
Jeżeli tego nie zrobi, będzie musiała rozliczyć się na zasadach przewidzianych dla I grupy podatkowej, dla której kwota wolna od podatku to 9637 zł. Co oznacza, iż pomimo nie złożenia zgłoszenia nabycia własności samochodu, w przypadku kiedy jego wartość nie przekracza powyższej kwoty, i tak jako obdarowana nie zapłaci podatku od spadków i darowizn.
Zobacz również: Samochód zarejestrowany na jednego z małżonków
Przekazanie auta córce bez podatku
Pan Marek, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, postanowił przekazać swojej córce samochód, który wcześniej wykorzystywał w firmie. Auto zostało wycofane z działalności i przekazane w formie darowizny. Dzięki temu, że córka należy do tzw. „zerowej” grupy podatkowej, nie musiała płacić podatku, ale w ciągu 6 miesięcy musiała zgłosić nabycie w urzędzie skarbowym.
Darowizna samochodu a wspólność majątkowa
Państwo Kowalscy chcieli podarować swojej córce samochód, który mąż wcześniej użytkował w firmie. Okazało się jednak, że ponieważ małżonkowie mają wspólność majątkową, darowizna musiała zostać dokonana przez oboje rodziców. Wspólnie podpisali umowę i zgłosili przekazanie auta do ubezpieczyciela oraz urzędu skarbowego.
Zapomniane zgłoszenie do urzędu skarbowego
Pani Anna otrzymała od rodziców samochód w darowiźnie, ale zapomniała zgłosić to do urzędu skarbowego w wymaganym terminie. Wartość auta przekraczała kwotę wolną od podatku dla I grupy podatkowej, więc musiała zapłacić podatek. Gdyby zgłosiła darowiznę na czas, uniknęłaby kosztów.
Darowizna samochodu dla córki to korzystne rozwiązanie, zwłaszcza jeśli auto pochodzi z działalności gospodarczej i zostało z niej formalnie wycofane. Ważne jest jednak, aby uwzględnić wspólność majątkową małżonków – jeśli pojazd stanowi część majątku wspólnego, darowizna powinna zostać dokonana przez oboje rodziców. Umowa darowizny nie wymaga formy notarialnej, ale musi zawierać niezbędne dane dotyczące stron i pojazdu. Aby skorzystać ze zwolnienia z podatku, obdarowana córka powinna zgłosić nabycie w urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy. Przestrzeganie tych zasad pozwala uniknąć niepotrzebnych kosztów i formalnych komplikacji.
Potrzebujesz fachowej porady prawnej w zakresie darowizny samochodu lub innych kwestii majątkowych? Skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online, bez wychodzenia z domu. Nasi eksperci pomogą Ci w przygotowaniu umowy darowizny, wyjaśnią zasady dotyczące wspólności majątkowej oraz doradzą, jak uniknąć niepotrzebnych kosztów i formalnych komplikacji. Szybko, wygodnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami. Skontaktuj się z nami już dziś!
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
3. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Radca prawny Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika